Βιογραφικό του Ρούπερτ Σέλντρεϊκ
και Μορφογενετικά Πεδία
Κίμων Έψαξα τις έρευνές του στο σάιτ του, όπως μου σύστησες. Αν πας στην εξής διεύθυνση στο σάιτ του, μπορείς να δεις στο "Επιστημονικά άρθρα στη Βιολογία Φυτών και Κυττάρων («Scientific Papers on Plant and Cell Biology») διάφορες εργασίες που έχει δημοσιεύσει πάνω στη βιολογία, όπως στην κυτταρική βιολογία (διαφοροποίηση των κυττάρων) και στις καλλιέργειες. Είναι δημοσιευμένες σε επιστημονικά περιοδικά βιολογίας, όπως στο Περιοδικό της Πειραματικής Βοτανικής (Journal of Experimental Botany). Μπορείς να δεις π.χ. πως το άρθρο με τίτλο "Παραγωγή Αυξίνης σε Αποκομμένα Φύλλα" έχει δημοσιευτεί στο πιο γνωστό περιοδικό στον κόσμο, το Science. Το άρθρο "Η Εμφάνιση και η Σημασία της Αυξίνης στα Υποστρώματα των βρυοφύτων" έχει δημοσιευτεί στο επιστημονικό περιοδικό φυτολογίας Νέος Φυτολόγος (New Phytologist). Το "Παραγωγή Ορμονών σε Ανώτερα Φυτά" έχει δημοσιευτεί στο επιστημονικό περιοδικό βιολογίας Βιολογικές Ανασκοπήσεις (Biological Reviews). Το άρθρο "Πειραματικός Έλεγχος της Υπόθεσης της Μορφογενετικής Αιτιότητας", που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό βιολογίας Biology Forum περιγράφει ένα πείραμα που έγινε σε εργαστήριο σκεπτικιστή βιολόγου για να ελέγξει τη θεωρία που ο Σέλντρεϊκ πρεσβεύει για την ύπαρξη μορφογενετικών πεδίων και τον αιτιακό τους ρόλο στην ανάπτυξη βιολογικών μορφών και συνηθειών (σε αντιδιαστολή με τα γονίδια ως τον αποκλειστικό σχετικό αιτιακό παράγοντα). Και ούτω καθεξής. Η Οπτική του για τα Γονίδια Για την οπτική του σχετικά με τα γονίδια, μπορείς να διαβάσεις άρθρο του που έχω μεταφράσει εδώ. Ειδικά σε σχέση με το ρόλο του γονιδιώματος, και το αν ευθύνεται για την μορφοποίηση των φυτών και των ζώων ή τη συμπεριφορά τους (ένστικτα) λέει, στο προαναφερόμενο άρθρο του, μεταξύ άλλων τα ακόλουθα: <<Πώς εμφανίστηκαν οι δομές που δεν υπήρχαν πριν; Ούτε οι Πλατωνιστές ούτε οι Αριστοτελικοί είχαν πρόβλημα με αυτό το ερώτημα. Οι Πλατωνιστές έλεγαν ότι η μορφή προέρχεται από το πλατωνικό αρχέτυπο: αν υπάρχουν βελανιδιές, τότε υπάρχει μια αρχέτυπη μορφή της βελανιδιάς και όλες οι βελανιδιές είναι απλά αντανακλάσεις αυτού του αρχέτυπου. Εφόσον αυτό το αρχέτυπο είναι πέρα από το χώρο και το χρόνο, δεν χρειάζεται να θεωρήσουμε πως βρίσκεται εντός της φυσικής μορφής της βελανιδιάς. Οι Αριστοτελικοί έλεγαν ότι κάθε βιολογικό είδος έχει τον δικό του τύπο ψυχής και η ψυχή είναι η μορφή του σώματος. Το σώμα είναι στην ψυχή, όχι η ψυχή στο σώμα. Η ψυχή είναι η μορφή του σώματος και είναι γύρω από το σώμα και περιέχει τον στόχο της ανάπτυξης (που τυπικά ονομάζεται «ενδελέχεια»). Μια ψυχή βελανιδιάς περιέχει την τελική βελανιδιά. Είναι το DNA ένα γενετικό πρόγραμμα; Ωστόσο, μια μηχανιστική κοσμοθέαση αρνείται τον ανιμισμό σε όλες τις μορφές του. Αρνείται την ύπαρξη της ψυχής και οποιωνδήποτε μη υλικών οργανωτικών αρχών. Επομένως, οι μηχανιστές πρέπει να έχουν κάποιο είδος προ-μορφισμού. Στα τέλη του 19ου αιώνα, η θεωρία του Γερμανού βιολόγου Άουγκουστ Βάισμαν [βλέπε ελληνική Γουικιπίντια εδώ] για το βλαστόπλασμα [πλάσμα των γαμετών] αναβίωσε την ιδέα του προ-μορφισμού. Η θεωρία του Βάισμαν έθετε μέσα στο έμβρυο "καθοριστικούς παράγοντες" που υποτίθεται ότι δημιουργούσαν τον οργανισμό. Αυτός είναι ο πρόγονος της σημερινής ιδέας του γενετικού προγραμματισμού, που αποτελεί μια άλλη αναζωπύρωση του προ-μορφισμού με ένα σύγχρονο πρόσχημα. Όπως θα δούμε, αυτό το μοντέλο δεν λειτουργεί πολύ καλά. Το γενετικό πρόγραμμα θεωρείται ότι είναι ταυτόσημο με το DNA, το γενετικό χημικό. Οι γενετικές πληροφορίες κωδικοποιούνται στο DNA και αυτός ο κώδικας σχηματίζει το γενετικό πρόγραμμα. Αλλά ένα τέτοιο άλμα απαιτεί την προβολή στο DNA ιδιοτήτων που δεν διαθέτει. Ξέρουμε τι κάνει το DNA: κωδικοποιεί τις πρωτεΐνες· κωδικοποιεί την αλληλουχία αμινοξέων που σχηματίζουν τις πρωτεΐνες. Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να κωδικοποιείς για τη δομή μιας πρωτεΐνης - ενός χημικού συστατικού του οργανισμού - και στο να προγραμματίζεις την ανάπτυξη ενός ολόκληρου οργανισμού. Είναι η διαφορά ανάμεσα στο να κατασκευάζεις τούβλα και στο να χτίζεις ένα σπίτι από αυτά τα τούβλα. Χρειάζεσαι τα τούβλα για να χτίσεις το σπίτι. Αν έχεις ελαττωματικά τούβλα, το σπίτι θα είναι ελαττωματικό. Αλλά το σχέδιο του σπιτιού δεν περιλαμβάνεται στα τούβλα, ή στα καλώδια, ή στα δοκάρια, ή στο τσιμέντο. Κατά ανάλογο τρόπο, το DNA κωδικοποιεί μόνο για τα υλικά από τα οποία κατασκευάζεται το σώμα: τα ένζυμα, τις δομικές πρωτεΐνες και ούτω καθεξής. Δεν υπάρχει απόδειξη ότι κωδικοποιεί επίσης για το σχέδιο, τη μορφή, τη μορφολογία του σώματος. Για να το δείτε αυτό πιο καθαρά, σκεφτείτε τα χέρια και τα πόδια σας. Η μορφή των χεριών και των ποδιών είναι διαφορετική. Είναι προφανές ότι έχουν διαφορετικό σχήμα το ένα από το άλλο. Ωστόσο, οι χημικές ουσίες στα χέρια και τα πόδια είναι πανομοιότυπες. Οι μύες είναι οι ίδιοι, τα νευρικά κύτταρα είναι τα ίδια, τα κύτταρα του δέρματος είναι τα ίδια και το DNA είναι το ίδιο σε όλα τα κύτταρα των χεριών και των ποδιών. Στην πραγματικότητα, το DNA είναι το ίδιο σε όλα τα κύτταρα του σώματος. Το DNA από μόνο του δεν μπορεί να εξηγήσει τη διαφορά στη μορφή· κάτι άλλο είναι απαραίτητο για να εξηγηθεί η μορφή. Στη σημερινή μηχανιστική βιολογία, αυτή συνήθως θεωρείται ότι εξαρτάται από τα λεγόμενα «σύνθετα μοτίβα φυσικοχημικής αλληλεπίδρασης που δεν έχουν ακόμη πλήρως κατανοηθεί». Έτσι, η σημερινή μηχανιστική θεωρία δεν είναι μια εξήγηση αλλά απλώς η υπόσχεση μιας εξήγησης. Είναι αυτό που ο [διάσημος φιλόσοφος της επιστήμης] Σερ Καρλ Πόπερ έχει ονομάσει "υποσχετικό μηχανισμό"· συνεπάγεται την έκδοση υποσχετικών γραμματίων πληρωτέων σε μελλοντικές εξηγήσεις που δεν υφίστανται ακόμα. Ως τέτοια, η μηχανιστική θεωρία δεν αποτελεί πραγματικά ένα αντικειμενικό επιχείρημα, μα απλώς μια δήλωση πίστης.>>
|